Java Escape HTML – Encode Special Characters

The HTML escaping process converts a Java String to equivalent HTML content that browsers can print. In this article, we will explore what escaping means, why it’s necessary, and demonstrate how to escape HTML symbols in Java using various methods.

1. What is HTML Escaping?

Escaping, in general, refers to the practice of converting special characters into their equivalent HTML entities or codes.

The HTML escaping involves preventing unintended interpretation of HTML special characters such as <, >, &, ", and '. These characters can break the structure of an HTML document when rendered on the browser window.

For example:

  • < is replaced with &lt;
  • > is replaced with &gt;
  • & is replaced with &amp;
  • " is replaced with &quot;
  • ' is replaced with &#39;

By escaping HTML symbols, we prevent browsers from treating these characters as part of the HTML structure. This helps in preventing the rendering issues or broken layouts.

Escaping ensures that documents remain well-formed and secure as an unescaped user input can be exploited to inject malicious scripts into web pages. HTML Escaping helps prevent these scripts from executing.

2. Escaping HTML using StringEscapeUtils

The StringEscapeUtils class is part of Apache common-text library which offers methods for escaping and unescaping HTML, XML, JavaScript, and more.

To use StringEscapeUtils, import the latest version of commons-text dependency.

<dependency>
  <groupId>org.apache.commons</groupId>
  <artifactId>commons-text</artifactId>
  <version>1.4</version>
</dependency>

Its escapeHtml4() method takes a raw string as a parameter and then escapes the characters using HTML entities. It supports all known HTML 4.0 entities.

String unEscapedString = "<java>public static void main(String[] args) { ... }</java>";
 
String escapedHTML = StringEscapeUtils.escapeHtml4(unEscapedString);

System.out.println(escapedHTML);  //Browser can now parse this and print

The program outputs:

&lt;java&gt;public static void main(String[] args) { ... }&lt;/java&gt;

Apostrophe escape character (&apos;) is not a legal entity and so is not supported.

3. HTML Escaping in Spring Framework

The Spring Framework provides the HtmlUtils class, which includes methods for escaping and unescaping HTML entities.

String input = "<script>alert('Hello, World!');</script>";

String escapedHtml = HtmlUtils.htmlEscape(input);

System.out.println("Escaped HTML: " + escapedHtml);

The output will be:

Escaped HTML: &lt;script&gt;alert(&#39;Hello, World!&#39;);&lt;/script&gt;

4. Custom Function for HTML Encoding

If we have certain requirements where we need to modify the logic provided by library methods, then we can write our own method. Mostly this approach should be avoided, but it may be handy when requirements arise.

String unEscapedString = "<java>public static void main(String[] args) { ... }</java>";
 
String escapedHTML = StringUtils.encodeHtml(unEscapedString);
 
System.out.println(escapedHTML);  //Browser can now parse this and print

The StringUtils class is as follows. We can add, modify or remove entries from the htmlEncodeChars map to customize the behavior of the encoding function.

import java.util.HashMap;
 
public class StringUtils
{
    private static final HashMap<Character, String> htmlEncodeChars = new HashMap<>();
   
  static {
     
    // Special characters for HTML
    htmlEncodeChars.put('\u0026', "&amp;");
    htmlEncodeChars.put('\u003C', "&lt;");
    htmlEncodeChars.put('\u003E', "&gt;");
    htmlEncodeChars.put('\u0022', "&quot;");
     
    htmlEncodeChars.put('\u0152', "&OElig;");
    htmlEncodeChars.put('\u0153', "&oelig;");
    htmlEncodeChars.put('\u0160', "&Scaron;");
    htmlEncodeChars.put('\u0161', "&scaron;");
    htmlEncodeChars.put('\u0178', "&Yuml;");
    htmlEncodeChars.put('\u02C6', "&circ;");
    htmlEncodeChars.put('\u02DC', "&tilde;");
    htmlEncodeChars.put('\u2002', "&ensp;");
    htmlEncodeChars.put('\u2003', "&emsp;");
    htmlEncodeChars.put('\u2009', "&thinsp;");
    htmlEncodeChars.put('\u200C', "&zwnj;");
    htmlEncodeChars.put('\u200D', "&zwj;");
    htmlEncodeChars.put('\u200E', "&lrm;");
    htmlEncodeChars.put('\u200F', "&rlm;");
    htmlEncodeChars.put('\u2013', "&ndash;");
    htmlEncodeChars.put('\u2014', "&mdash;");
    htmlEncodeChars.put('\u2018', "&lsquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u2019', "&rsquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u201A', "&sbquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u201C', "&ldquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u201D', "&rdquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u201E', "&bdquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u2020', "&dagger;");
    htmlEncodeChars.put('\u2021', "&Dagger;");
    htmlEncodeChars.put('\u2030', "&permil;");
    htmlEncodeChars.put('\u2039', "&lsaquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u203A', "&rsaquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u20AC', "&euro;");
     
    // Character entity references for ISO 8859-1 characters
    htmlEncodeChars.put('\u00A0', "&nbsp;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A1', "&iexcl;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A2', "&cent;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A3', "&pound;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A4', "&curren;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A5', "&yen;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A6', "&brvbar;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A7', "&sect;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A8', "&uml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00A9', "&copy;");
    htmlEncodeChars.put('\u00AA', "&ordf;");
    htmlEncodeChars.put('\u00AB', "&laquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u00AC', "&not;");
    htmlEncodeChars.put('\u00AD', "&shy;");
    htmlEncodeChars.put('\u00AE', "&reg;");
    htmlEncodeChars.put('\u00AF', "&macr;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B0', "&deg;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B1', "&plusmn;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B2', "&sup2;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B3', "&sup3;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B4', "&acute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B5', "&micro;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B6', "&para;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B7', "&middot;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B8', "&cedil;");
    htmlEncodeChars.put('\u00B9', "&sup1;");
    htmlEncodeChars.put('\u00BA', "&ordm;");
    htmlEncodeChars.put('\u00BB', "&raquo;");
    htmlEncodeChars.put('\u00BC', "&frac14;");
    htmlEncodeChars.put('\u00BD', "&frac12;");
    htmlEncodeChars.put('\u00BE', "&frac34;");
    htmlEncodeChars.put('\u00BF', "&iquest;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C0', "&Agrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C1', "&Aacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C2', "&Acirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C3', "&Atilde;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C4', "&Auml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C5', "&Aring;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C6', "&AElig;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C7', "&Ccedil;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C8', "&Egrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00C9', "&Eacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00CA', "&Ecirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00CB', "&Euml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00CC', "&Igrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00CD', "&Iacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00CE', "&Icirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00CF', "&Iuml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D0', "&ETH;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D1', "&Ntilde;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D2', "&Ograve;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D3', "&Oacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D4', "&Ocirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D5', "&Otilde;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D6', "&Ouml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D7', "&times;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D8', "&Oslash;");
    htmlEncodeChars.put('\u00D9', "&Ugrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00DA', "&Uacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00DB', "&Ucirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00DC', "&Uuml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00DD', "&Yacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00DE', "&THORN;");
    htmlEncodeChars.put('\u00DF', "&szlig;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E0', "&agrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E1', "&aacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E2', "&acirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E3', "&atilde;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E4', "&auml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E5', "&aring;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E6', "&aelig;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E7', "&ccedil;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E8', "&egrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00E9', "&eacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00EA', "&ecirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00EB', "&euml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00EC', "&igrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00ED', "&iacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00EE', "&icirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00EF', "&iuml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F0', "&eth;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F1', "&ntilde;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F2', "&ograve;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F3', "&oacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F4', "&ocirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F5', "&otilde;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F6', "&ouml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F7', "&divide;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F8', "&oslash;");
    htmlEncodeChars.put('\u00F9', "&ugrave;");
    htmlEncodeChars.put('\u00FA', "&uacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00FB', "&ucirc;");
    htmlEncodeChars.put('\u00FC', "&uuml;");
    htmlEncodeChars.put('\u00FD', "&yacute;");
    htmlEncodeChars.put('\u00FE', "&thorn;");
    htmlEncodeChars.put('\u00FF', "&yuml;");
     
    // Mathematical, Greek and Symbolic characters for HTML
    htmlEncodeChars.put('\u0192', "&fnof;");
    htmlEncodeChars.put('\u0391', "&Alpha;");
    htmlEncodeChars.put('\u0392', "&Beta;");
    htmlEncodeChars.put('\u0393', "&Gamma;");
    htmlEncodeChars.put('\u0394', "&Delta;");
    htmlEncodeChars.put('\u0395', "&Epsilon;");
    htmlEncodeChars.put('\u0396', "&Zeta;");
    htmlEncodeChars.put('\u0397', "&Eta;");
    htmlEncodeChars.put('\u0398', "&Theta;");
    htmlEncodeChars.put('\u0399', "&Iota;");
    htmlEncodeChars.put('\u039A', "&Kappa;");
    htmlEncodeChars.put('\u039B', "&Lambda;");
    htmlEncodeChars.put('\u039C', "&Mu;");
    htmlEncodeChars.put('\u039D', "&Nu;");
    htmlEncodeChars.put('\u039E', "&Xi;");
    htmlEncodeChars.put('\u039F', "&Omicron;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A0', "&Pi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A1', "&Rho;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A3', "&Sigma;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A4', "&Tau;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A5', "&Upsilon;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A6', "&Phi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A7', "&Chi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A8', "&Psi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03A9', "&Omega;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B1', "&alpha;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B2', "&beta;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B3', "&gamma;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B4', "&delta;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B5', "&epsilon;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B6', "&zeta;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B7', "&eta;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B8', "&theta;");
    htmlEncodeChars.put('\u03B9', "&iota;");
    htmlEncodeChars.put('\u03BA', "&kappa;");
    htmlEncodeChars.put('\u03BB', "&lambda;");
    htmlEncodeChars.put('\u03BC', "&mu;");
    htmlEncodeChars.put('\u03BD', "&nu;");
    htmlEncodeChars.put('\u03BE', "&xi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03BF', "&omicron;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C0', "&pi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C1', "&rho;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C2', "&sigmaf;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C3', "&sigma;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C4', "&tau;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C5', "&upsilon;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C6', "&phi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C7', "&chi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C8', "&psi;");
    htmlEncodeChars.put('\u03C9', "&omega;");
    htmlEncodeChars.put('\u03D1', "&thetasym;");
    htmlEncodeChars.put('\u03D2', "&upsih;");
    htmlEncodeChars.put('\u03D6', "&piv;");
    htmlEncodeChars.put('\u2022', "&bull;");
    htmlEncodeChars.put('\u2026', "&hellip;");
    htmlEncodeChars.put('\u2032', "&prime;");
    htmlEncodeChars.put('\u2033', "&Prime;");
    htmlEncodeChars.put('\u203E', "&oline;");
    htmlEncodeChars.put('\u2044', "&frasl;");
    htmlEncodeChars.put('\u2118', "&weierp;");
    htmlEncodeChars.put('\u2111', "&image;");
    htmlEncodeChars.put('\u211C', "&real;");
    htmlEncodeChars.put('\u2122', "&trade;");
    htmlEncodeChars.put('\u2135', "&alefsym;");
    htmlEncodeChars.put('\u2190', "&larr;");
    htmlEncodeChars.put('\u2191', "&uarr;");
    htmlEncodeChars.put('\u2192', "&rarr;");
    htmlEncodeChars.put('\u2193', "&darr;");
    htmlEncodeChars.put('\u2194', "&harr;");
    htmlEncodeChars.put('\u21B5', "&crarr;");
    htmlEncodeChars.put('\u21D0', "&lArr;");
    htmlEncodeChars.put('\u21D1', "&uArr;");
    htmlEncodeChars.put('\u21D2', "&rArr;");
    htmlEncodeChars.put('\u21D3', "&dArr;");
    htmlEncodeChars.put('\u21D4', "&hArr;");
    htmlEncodeChars.put('\u2200', "&forall;");
    htmlEncodeChars.put('\u2202', "&part;");
    htmlEncodeChars.put('\u2203', "&exist;");
    htmlEncodeChars.put('\u2205', "&empty;");
    htmlEncodeChars.put('\u2207', "&nabla;");
    htmlEncodeChars.put('\u2208', "&isin;");
    htmlEncodeChars.put('\u2209', "&notin;");
    htmlEncodeChars.put('\u220B', "&ni;");
    htmlEncodeChars.put('\u220F', "&prod;");
    htmlEncodeChars.put('\u2211', "&sum;");
    htmlEncodeChars.put('\u2212', "&minus;");
    htmlEncodeChars.put('\u2217', "&lowast;");
    htmlEncodeChars.put('\u221A', "&radic;");
    htmlEncodeChars.put('\u221D', "&prop;");
    htmlEncodeChars.put('\u221E', "&infin;");
    htmlEncodeChars.put('\u2220', "&ang;");
    htmlEncodeChars.put('\u2227', "&and;");
    htmlEncodeChars.put('\u2228', "&or;");
    htmlEncodeChars.put('\u2229', "&cap;");
    htmlEncodeChars.put('\u222A', "&cup;");
    htmlEncodeChars.put('\u222B', "&int;");
    htmlEncodeChars.put('\u2234', "&there4;");
    htmlEncodeChars.put('\u223C', "&sim;");
    htmlEncodeChars.put('\u2245', "&cong;");
    htmlEncodeChars.put('\u2248', "&asymp;");
    htmlEncodeChars.put('\u2260', "&ne;");
    htmlEncodeChars.put('\u2261', "&equiv;");
    htmlEncodeChars.put('\u2264', "&le;");
    htmlEncodeChars.put('\u2265', "&ge;");
    htmlEncodeChars.put('\u2282', "&sub;");
    htmlEncodeChars.put('\u2283', "&sup;");
    htmlEncodeChars.put('\u2284', "&nsub;");
    htmlEncodeChars.put('\u2286', "&sube;");
    htmlEncodeChars.put('\u2287', "&supe;");
    htmlEncodeChars.put('\u2295', "&oplus;");
    htmlEncodeChars.put('\u2297', "&otimes;");
    htmlEncodeChars.put('\u22A5', "&perp;");
    htmlEncodeChars.put('\u22C5', "&sdot;");
    htmlEncodeChars.put('\u2308', "&lceil;");
    htmlEncodeChars.put('\u2309', "&rceil;");
    htmlEncodeChars.put('\u230A', "&lfloor;");
    htmlEncodeChars.put('\u230B', "&rfloor;");
    htmlEncodeChars.put('\u2329', "&lang;");
    htmlEncodeChars.put('\u232A', "&rang;");
    htmlEncodeChars.put('\u25CA', "&loz;");
    htmlEncodeChars.put('\u2660', "&spades;");
    htmlEncodeChars.put('\u2663', "&clubs;");
    htmlEncodeChars.put('\u2665', "&hearts;");
    htmlEncodeChars.put('\u2666', "&diams;");
  }
   
  public static String encodeHtml(String source) {
    return encode(source, htmlEncodeChars);
  }
   
   
  private static String encode(String source, HashMap<Character, String> encodingTable) {

    if (null == source) {
      return null;
    }
     
    if (null == encodingTable) {
      return source;
    }
     
    StringBuffer  encoded_string = null;
    char[]      string_to_encode_array = source.toCharArray();
    int       last_match = -1;
    int       difference = 0;
     
    for (int i = 0; i < string_to_encode_array.length; i++) {
      char char_to_encode = string_to_encode_array[i];
       
      if (encodingTable.containsKey(char_to_encode)) {

        if (null == encoded_string) {

          encoded_string = new StringBuffer(source.length());
        }
        difference = i - (last_match + 1);
        if (difference > 0) {
          encoded_string.append(string_to_encode_array, last_match + 1, difference);
        }
        encoded_string.append(encodingTable.get(char_to_encode));
        last_match = i;
      }
    }
     
    if (null == encoded_string) {
      return source;
    } else {
      difference = string_to_encode_array.length - (last_match + 1);
      if (difference > 0) {
        encoded_string.append(string_to_encode_array, last_match + 1, difference);
      }
      return encoded_string.toString();
    }
  }
}

Happy Learning !!

References:

HTML 4.01 Character References
StringEscapeUtils.escapeHtml4()

Comments

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments

About Us

HowToDoInJava provides tutorials and how-to guides on Java and related technologies.

It also shares the best practices, algorithms & solutions and frequently asked interview questions.

Our Blogs

REST API Tutorial

Dark Mode

Dark Mode